Organem nadzoru nad rynkiem kapitałowym jest Komisja Nadzoru
Finansowego.
Nadzorowi Komisji podlegają w szczególności:
- firmy inwestycyjne
- banki powiernicze
- spółki prowadzące rynek regulowany
- Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych (KDPW)
- emitenci papierów wartościowych
- towarzystwa funduszy inwestycyjnych (TFI)
- podmioty prowadzące obsługę funduszy inwestycyjnych
- spółki prowadzące giełdy towarowe
- towarowe domy maklerskie
- przedsiębiorstwa energetyczne prowadzące rachunki lub rejestry
towarów giełdowych
- giełdowe izby rozrachunkowe
Przewodniczący Komisji wydaje postanowienia o wszczęciu
postępowania administracyjnego oraz inne postanowienia, zarządzenia
i zalecenia.
Komisja może nakładać kary pieniężne.
Komisja może przekazywać i otrzymywać informacje od zagranicznych
organów nadzoru.
Postępowanie
kontrolne i wyjaśniające oraz blokada rachunków
Przedmiotem kontroli jest zgodność działalności lub sytuacji
finansowej kontrolowanego, w zakresie objętym nadzorem Komisji,
odpowiednio z przepisami prawa, regulaminami, warunkami określonymi
w zezwoleniach, zasadami uczciwego obrotu lub interesem
zleceniodawców.
Upoważnienia do przeprowadzenia kontroli udziela Przewodniczący
Komisji w formie pisemnej. Zmiana osób upoważnionych do wykonania
kontroli wymaga każdorazowo wydania odrębnego upoważnienia.
Czas trwania kontroli nie może być dłuższy niż 6 miesięcy.
W toku kontroli Przewodniczący Komisji może zarządzić zajęcie
dokumentu lub innego nośnika informacji niezbędnego dla dalszego
postępowania.
Przewodniczący Komisji może zgłosić zalecenia usunięcia przez
kontrolowany podmiot nieprawidłowości stwierdzonych na podstawie
wyników kontroli.
Przewodniczący Komisji może zarządzić przeprowadzenie
postępowania wyjaśniającego. W postępowaniu wyjaśniającym nie
przeprowadza się dowodu z opinii biegłego, przesłuchania osoby ani
innych czynności wymagających spisania protokołu zgodnie z
przepisami Kodeksu Postępowania Administracyjnego, z wyjątkiem
zajęcia dokumentów lub innych nośników informacji. Po zakończeniu
postępowania wyjaśniającego Przewodniczący Komisji składa
zawiadomienie o popełnieniu przestępstwa lub wszczyna postępowanie
administracyjne albo zarządza zamknięcie postępowania
wyjaśniającego.
W przypadku gdy istnieje podejrzenie popełnienia przestępstwa
określonego w ustawie o obrocie instrumentami finansowymi,
Przewodniczący Komisji lub jego zastępca może wystąpić do
podmiotu nadzorowanego z pisemnym żądaniem dokonania blokady:
1) rachunku papierów wartościowych
2) innego rachunku, na którym zapisywane są instrumenty finansowe
niebędące papierami wartościowymi
3) rachunku pieniężnego służącego do obsługi rachunków, o
których mowa w punkcie (1) lub (2)
na okres maks. 48 godzin od momentu potwierdzenia otrzymania żądania
przez podmiot nadzorowany. Podmiot nadzorowany dokonuje blokady
rachunku natychmiast po otrzymaniu żądania. Równocześnie z
żądaniem Przewodniczący Komisji składa zawiadomienie o
podejrzeniu popełnienia przestępstwa. Prokurator może postanowić
o dokonaniu blokady rachunku na czas oznaczony, nie dłuższy jednak
niż 3 miesiące od otrzymania zawiadomienia.
Przepisy
Karne
Niedopełnienie obowiązku dokonania blokady rachunku podlega
grzywnie do 1.000.000 zł albo karze pozbawienia wolności do lat 3,
albo obu tym karom łącznie.
Kto udaremnia lub utrudnia przeprowadzenie czynności kontrolnych,
podlega karze aresztu, ograniczenia wolności albo karze grzywny.
Orzekanie następuje w trybie przepisów o postępowaniu w sprawach o
wykroczenia.